Pianomuziek leren lezen is een enorm belangrijke vaardigheid waar elke beginnende pianist zou moeten aan werken.
Er zijn namelijk talloze voordelen aan verbonden, en hoewel het soms een beetje saai kan zijn, moet je weten dat - als je ergens goed in wilt worden - je altijd enkele monotone zaken zult moeten doormaken.
Pianomuziek leren lezen is net alsof je een vreemde taal leert.
Zo moet je de verschillende noten en symbolen leren kennen. Op die manier leer je de basis van de muziektheorie en kun je daaruit verder.
Als je je afvraagt waarom je bladmuziek zou leren lezen, dan is het tijd om even na te denken en te bepalen wat je motivatie precies is. Als je bijvoorbeeld eenmaal de basis van bladmuziek onder de knie hebt, kun je beter samenwerken met andere muzikanten, sneller nieuwe muziek leren en met meer precisie spelen.
Maar eerst en vooral moet je hiervoor een kort overzicht lezen, en dat de bedoeling van deze gids. Daarom verkennen we nu even de basis die je moet kennen om aan de slag te kunnen gaan.
We eindigen met enkele handige hulpmiddelen en plaatsen waar je muziekles kunt volgen.
Ken je noten
-
Notenleer is een fundamenteel onderdeel om pianomuziek te leren lezen. (Bron: Unsplash.com)
Daarom bepalen we eerst wat de belangrijkste noten zijn en hoe we ze moeten lezen. Zelfs met een minimale kennis van bladmuziek, weet je hoogstwaarschijnlijk wel ongeveer hoe bladmuziek eruit ziet. Het is doorgaans een pagina met een aantal lijnen en een reeks symbolen en noten die zich op de lijnen of tussenruimtes bevinden.
Net als bij een vreemde taal, beginnen we eerst met het het alfabet, of in dit geval de basisnoten en symbolen die je moet kennen.
De notenbalk
-
De notenbalk is de structuur waarin de noten worden geplaatst. (Bron: Unsplash.com)
De notenbalk is het patroon van lijnen voor bladmuziek.
Elke individuele notenbalk bestaat uit vijf horizontale lijnen en vier tussenruimtes.
Bijna elke noot bevindt zich tussen of op de lijnen van de notenbalk, en hun positie vertelt je welke noot je precies moet spelen. Als de noot bijvoorbeeld links op de onderste regel staat, zal deze verschillen van de noot rechts op de bovenste regel. Elke noot wordt aangeduid met een letter van het alfabet en gespeeld door de linker- of de rechterhand, afhankelijk van het feit of die in een bas- of solsleutel staat.
Er zijn echter enkele uitzonderingen op deze regel, waaronder noten die buiten de notenbalk vallen, maar daar komen we later op terug.
Bassleutel
Zoals we daarnet al aangaven, vertellen de bas- en de solsleutel je met welke hand moet spelen, en elk van beide heeft zijn specifieke symbool aan het begin van elke notenbalk.
De bassleutel bevindt zich op de onderste balk, terwijl de solsleutel zich erboven bevindt. Het lijkt een beetje op een omgekeerde 'C' met een dubbele punt aan de rechterkant. Als je de bassleutel links van een nieuwe notenbalk ziet, speel je de noten met je linkerhand. Dit zullen lage tonen zijn.
Bij zowel de bas- als de solsleutel heb je een reeks van vijf noten die op de lijnen staan, lijnnoten genaamd, en vier noten die tussen de lijnen staan, tussennoten genaamd. Zowel lijnnoten als tussennoten staan van links naar rechts in oplopende volgorde, dus als je de letters uitgeschreven ziet staan, let er dan op dat de eerste linksonder en de laatste rechtsboven op de notenbalk staan.
Probeer om beide reeksen noten goed te onthouden, zowel voor de bassleutel als voor de hoge noten, aangezien die een belangrijk onderdeel zijn van deze nieuwe taal.
Lijnnoten
De lijnnoten van de bassleutel zijn als volgt: G, B, D, F en A.
Tussennoten
De tussennoten van de bassleutel zijn: A, C, E en G.
-
De solsleutel geeft aan welke noten je met de rechterhand moet spelen. (Bron: Unsplash.com)
Solsleutel
De solsleutel bevindt zich links van de bovenste notenbalk en wordt aangegeven door een fraai symbool dat een beetje lijkt op een gestileerde viool. Zoals je je kunt inbeelden, geeft de solsleutel de noten aan die je met je rechterhand moet spelen. In tegenstelling tot de bassleutel, hebben deze een hogere toonhoogte.
Laten we nu eens een kijkje nemen naar de lijn- en tussennoten van de solsleutel.
Lijnnoten
De lijnnoten voor de solsleutel zijn: E, G, B, D en F.
Tussennoten
De tussennoten zijn: F, A, C en E.
Grootregels
Ok, nu we de basis hebben gezien, is het tijd om het over de extra lijn buiten de notenbalk te hebben. Maak je geen zorgen, grootregels zijn een uitzondering, maar het is de moeite waard om ze te kennen. Een grootregel is een lijn voor noten die buiten het normale notenbereik ligt.
Je zult ze nog steeds zien met een bas- of solsleutel noten, maar bevinden zich boven of onder de lijnen van de notenbalk. Een voorbeeld hiervan is de centrale C, die zich tussen de bas- en solsleutel bevindt.
Naarmate je meer bladmuziek leert lezen zul je er meer vinden. Je kunt echter gewoon de noten die je al kent volgen om te bepalen wat de noot op de grootregels zal zijn.
Praktijkoefeningen
-
Meespelen met bladmuziek is een geweldige manier om je techniek te verfijnen. (Bron: Unsplash.com)
Als je eenmaal alle noten kent, is het tijd om alles in de praktijk te brengen.
Visuele aanwijzingen
Je kunt natuurlijk de namen en de plaatsing van de noten uit het hoofd leren, maar een visuele aanpak kan interessanter en efficiënter zijn.
Een goede manier om als pianist de noten te onthouden is door je vingers te nummeren van 1-5.
Zo krijg je een algemeen idee van welke noten je met welke vingers moet spelen, aangezien de noten C-G moeten corresponderen met de nummers 1-5.
Vervolgens kun je basisliedjes voor piano lezen en ze naspelen.
Het is een hele uitdaging om voor het eerst bladmuziek te lezen en dit meteen in een perfecte speeltechniek om te zetten, dus is het geen slecht idee om gaandeweg de hulp in te roepen van een paar gratis online hulpbronnen.
Online hulpbronnen
Naast een privéleraar, vormen online hulpbronnen een perfecte manier om bladmuziek voor piano te leren lezen.
Er zijn er heel wat, gaande van uitgebreide pianocursussen tot heuse databases met bladmuziek. Dit zijn onze favorieten.
8Notes
Soms is de beste manier om jezelf te motiveren door liedjes te zoeken die je zelf graag zou spelen.
Zoek je favoriete nummers in de database van de 8Notes-website om te zien of er bladmuziek beschikbaar is.
De website biedt verscheidene categorieën, waaronder klassieke piano, rock-, pop- en jazzpiano.
Als je een liedje hebt gevonden, ga je naar de afspeelfunctie. Deze heeft verschillende instellingen, waaronder tempo, zodat je naar het liedje kunt luisteren terwijl je de noten meeleest.
Playground Sessions
Zoek je een uitvoerige cursus waarmee je je niveau in een mum van tijd kunt opkrikken van beginner tot gevorderde, ga dan naar de website van Playground Sessions.
Playground Sessions is een zeer goede website om bladmuziek en piano te leren, en biedt zowel praktische als theoretische lessen.
De website houdt ook je vorderingen bij, zodat je kunt zien hoe goed je het doet en hoe ver je bent gekomen.
Dit is vooral interessant als beginner, omdat je in slechts een paar dagen of weken al heel wat vooruitgang kunt boeken, wat extra motivatie geeft om door te blijven gaan.
Als je je afvraagt hoe je pianomuziek leest en je liever aan zelfstudie doet, dan is dit een van de beste manieren.
Deze cursus is verkrijgbaar met een maandelijks abonnement, dus als je het geld ervoor over hebt, is het zeker de moeite waard.