Je weet misschien al dat gedichten een manier van kunst zijn die gebruikt zullen worden om emoties op een zeer unieke en diepgaande manier op te wekken bij de lezers of luisteraars. Wist je echter ook dat poëzie verschillende stijlen en vormen kent? En dat elk van deze stijlen of vormen zijn eigen regels en structuur heeft?
William Shakespeare is waarschijnlijk de meest bekende dichter in heel de wereld en doorheen de geschiedenis van dichters!
Indien het antwoord op deze vragen "neen" was, ben je aan het juiste adres gekomen. We nemen je mee op ontdekkingsreis door enkele van de meest gebruikte poëziestijlen. We zullen elke stijl uitleggen en laten zien hoe gedichten binnen deze stijlen opgebouwd worden. Hierna krijg je ook meteen een voorbeeld van zo een gedicht zodat je zelf wat inspiratie kan opdoen. Lees dus snel verder en kom er alles over te weten.
Volg Shakespeare door zelf een Sonnet te schrijven
Het sonnet is een van de meest bekende poëziestijlen. De populariteit van het sonnet is vooral te danken aan William Shakespeare, die deze stijl vooral gebruikte in zijn eigen gedichten. De gedichten zullen vaak bestaan uit 14 regels die opgedeeld zijn in groepen van 4 regels, gevolgd door een slotstrofe van 2 regels.

Bron: Pexels, Credit: Suzy
Wanneer je aan een sonnet begint zul je op verschillende manieren kunnen dichten. Je zult echter altijd wel een soort schema moeten gebruiken. Shakespeare gebruikte zelf vaak: ABAB CDCD EFEF GG.
Leer meer over de prominente vrouwelijke dichters van Vlaanderen in deze informatieve blog.
Wil je graag zelf een sonnet beginnen schrijven, maar heb je nog wat inspiratie nodig? Dan kunnen volgende werken je misschien wel helpen.
"Er was 's nachts iets in mijn luier beland.
't Moest nu nog heel vroeg in de morgen zijn.
'k Kon nu niet meer slapen; maar 'k was nog te klein
om over het hekje van mijn ledikant
te klimmen. - Buiten, in de zonneschijn,
hield een merel boven op een gootrand
zijn mededingers zingend op afstand;
er waren grenzen aan zijn broedterrein.
'k Wist niet waarom de zwarte vogel floot;
voor mij had hij een muzikaal moment,
maar dan urenlang. - Ik was wel gewend
het papier te bewerken met potlood,
maar hechtte aan zelfbeperking geen belang.
Nu had 'k geen keus dan dan keutel en behang." - Jan Kuijper, 'Sonetten' 1973.
Dit is een van de meest bekende Nederlands talige sonnetten en Jan Kuijper was dan ook een van de meest bekende Nederlandstalige dichters die doorheen zijn carrière verschillende poëzie prijzen voor zijn dichtbundels kreeg!
Kom in deze blog meer te weten over de erkenning en waardering die poëzieprijzen bieden aan getalenteerde dichters in Vlaanderen en internationaal.
Haiku gedichten
Haiku gedichten komen oorspronkelijk uit Japan. De traditionele Japanse dichtvorm staat bekend om de eenvoud van de gedichten en voor het vastleggen van een bepaald moment in de natuur. Een Haiku gedicht zal opgebouwd zijn uit 3 regels. Deze regels hebben een bepaald aantal lettergrepen:
- regel 1: 5 lettergrepen
- regel 2: 7 lettergrepen
- regel 3: 5 lettergrepen
Haiku gedichten gaan vooral over de natuurlijke wereld en hoewel ze relatief kort zijn in woorden, brengen ze vaak diepe emoties op bij de lezers of luisteraars die de gedichten voor het eerst leren kennen. Om je zelf eens kennis te laten maken met een haiku gedicht hebben we er een voorzien in deze blog:
"een Bliksemschicht flitst
en een purperreiger schreeuwt
in de duisternis." - Basho 1644-1694
Dit is een voorbeeld van een klassieke Haiku, het volgende gedicht kunnen we beschouwen als een moderne Haiku:
"het kleine meisje
tekent het kleine meisje
dat meisjes tekent" - Luk Gybels
Nu je weet hoe de een haiku er uit ziet, zul je zelf ook aan de slag gaan met het schrijven van deze gedichten. Veel dicht plezier!
Op zoek naar inzicht in de meest getalenteerde Vlaamse mannelijke dichters? Ontdek ze hier in deze blog!

Bron: Pexels, Credit: Karolina
Ballade
De ballade is een dichtstijl die oorspronkelijk uit Frankrijk komt en meer bepaald populair werd tijdens de middeleeuwen. De gedichten hebben vaak meerdere strofen, waar tussen vaker een refrein kan terugkomen. Ook zal elk gedicht een vast metrisch rijmschema volgen: AaBC. In dit rijmschema heb je verschillende strofes waarbij C altijd onveranderd zal blijven en a dezelfde melodie als A zal hebben, maar toch een andere tekst zal hebben. B is een regel op zichzelf.
De ballades zullen de lezers of de luisteraars vaak een gedicht op een verhalende manier vertellen en gaan vaak over onderwerpen zoals:
- romantiek
- Dramatiek
- Heldenverhalen
Nu je weet hoe een ballade opgesteld is, kun je misschien in het volgende voorbeeld het rijmschema herkennen:
"Er stonden drie kruisen op Golgotha,
Maar de boer hij ploegde voort.
Magdalena, Maria, Veronica,
Maar de boer hij ploegde voort.
En toen zijn akker ten einde was,
Toen keerde de boer de ploeg
En hij knielde naast zijn ploeg in het gras,
En de boer, hij werd verhoord.
Zo menigeen had een schone droom,
Maar de boer hij ploegde voort.
Thermopylae, Troja, Salamis,
Maar de boer hij ploegde voort.
Het jonge graan werd altijd groen,
De sterren altijd licht,
Gods woord streed in de wereld voort
En de boer heeft het gehoord.
Men heeft de boer zijn hof verbrand,
Zijn vrouw en os vermoord;
Dan spande de boer zichzelf voor de ploeg,
Maar de boer hij ploegde voort.
Napoleon ging de Alpen op
En hij zag de boer aan 't werk,
Hij ging voor Sint-Helena aan boord
En de boer hij ploegde voort.
En wie is er beter dan een boer,
Die van de wereld hoort,
En hij ploegt niet, wat er al geschiedt
Op deze akker voort.
Zo menigeen lei de ploegstaart om,
En deed het werk niet voort,
Maar de leeuwerik zong hetzelfde lied,
En de boer hij ploegde voort.
Heer God! De boer lag in het gras,
Toen droomde hij deze droom:
Dat er eindelijk een rustdag was
Naar apostel Johannes' woord.
En de kwaden gingen hem links voorbij
En de goeden rechts voorbij,
Maar de boer had zijn naam nog niet gehoord
En de boer hij ploegde voort.
Eerst toen de boer die hemel zag
Zo vol van lichte schijn,
Toen spande hij zijn ploegpaard af,
En hij veegde het zweet van zijn voorhoofd af,
En hij knielde naast zijn stilstaand paard,
En hij wachtte op Gods woord.
Een stem sprak tot aarde, hemel en zee
En de boer heeft haar gehoord:
"Ter wille van de boer die ploegt
Besta de wereld voort!"." - Ballade van de Boer, J.W.F Werumeus Buning
Zoals je kunt zien is dit meer een verhaal met een begin, midden en een slot. Echter wordt het toch nog altijd op een dichtende manier gezegd en verder verteld! Ballades zijn dus typische verhalen die in een café opgedragen konden worden.

Bron: Pexels, Credit: Ketut
Limerick
Als je vrolijke en grappige gedichten wilt schrijven, dan is de dichtstijl van een Limerick echt iets voor jou! Een limerick is namelijk een puntdicht die geschreven moeten worden onder een bepaalde set van regels. Om een gedicht als limerick te kunnen benoemen moet het aan de volgende voorwaarden voldoen:
- Rijmschema: AABA
- Correct metrum: twee regels met elk 3 amfibrachen gevolgd door twee regels met een Amfibrachys en een jambe om hierna weer te eindigen met een regel met 3 amfibrachen.
- Eindpunt met een twist of een pointe met humor.
In tegenstelling tot bij andere dichtstijlen, wordt er aangeraden om bij een Limerick gebruik te maken van dubbelzinnigheid of flauwe humor. Een voorbeeld van een Limerick is:
"Een slager uit Assen
hoort hoerige passen.
Hij kijkt op en fluit.
Zijn hand schiet nu uit.
Hij kan niet meer plassen." - Robin Kerkhof
Het schrijven van een limerick kan zeer moeilijk lijken, echter kun je soms ook eens proberen om met het eindpunt te beginnen, en zo terug werken naar het begin van het gedicht.
Duik in deze blog en ontdek de kleurrijke geschiedenis van poëzie, van klassieke werken tot moderne meesterwerken.
Vrije en dynamische gedichten
De laatste dichtstijl waar we het vandaag over zullen hebben zijn vrije en dynamische gedichten. Dit is eigenlijk de meest verwarrende, maar toch een van de meest eenvoudige manieren om te leren dichten. Dit zijn de kenmerken van een vrij of dynamisch gedicht:
- Geen vast metrisch patroon
- Geen rijmschema
- Geen traditionele vorm of structuur van andere stijlen
Dichters die deze vorm van gedichten schrijven verkiezen, zullen vaak hun gedachten en emoties zo goed mogelijk proberen uit te drukken. Zo zullen ze hun eigen ritme kunnen creëren en zullen ze zich aan een eigen rijmschema moeten houden. Dit zal uiteindelijk zorgen voor een zeer uniek, maar toch mooi dicht werk! Een voorbeeld van een vrij gedicht is:
"In een ijzeren doos op vier wielen
trekt de wereld aan hem voorbij
met tweehonderd per uur en
vreemd genoeg voelt hij zich vrij
Tot hij achter aansluit in de file
en de vreselijke traagheid
van de ruimte en de tijd
hem opnieuw gevangen houdt.
Ach had hij altijd maar vrij baan,
dan zou hij rijden langs de maan
en over de rand van het heelal
om nooit meer stil te staan." - Robin Kerkhof
Zoals je kunt zien is het zeer moeilijk om een dichtstijl te herkennen, en zodra je deze denkt te kennen zal het volledig aangepast zal worden. Dit is voor veel dichters een zeer leuke manier van het schrijven van gedichten, maar om goede resultaten te krijgen zul je toch veel moeite moeten doen!

Zelf aan de slag met privé poëzie lessen in Vlaanderen via Superprof
Wil je zelf op een betere manier leren dichten, of ben je op zoek naar een privé leraar die je alles over de poëzie kan uitleggen? Dan ben je bij Superprof aan het juiste adres. Er zijn namelijk verschillende leraren over heel Vlaanderen die je kunnen helpen om je vaardigheden in het dichten naar het volgende niveau te tillen.
Hiervoor moet je enkel op het online platform aangeven in welke regio van Vlaanderen je graag lessen zou willen volgen. Zodra je dit gedaan hebt krijg je een lijst te zien van elke leraar die er in jouw buurt poëzie lessen aan je kan komen geven. In deze lijst zul je meteen ook de beoordelingen van andere studenten terug kunnen vinden. Op deze manier kun je meteen bepalen of een leraar goed bij je zal passen voordat je voor de lessen moet betalen.
De leraren die hun diensten via Superprof aanbieden hebben stuk voor stuk ervaring in het schrijven van gedichten waardoor je er dus zeker van kunt zijn dat de lessen van hoge kwaliteit zijn. De leerkrachten zullen je namelijk op een enthousiaste manier willen helpen en ze zullen je tips en tricks kunnen bijbrengen die je zou kunnen gebruiken wanneer je zelf gedichten schrijft.
Wanneer je poëzie lessen volgt via het online platform van Superprof zul je de lessen vaak volledig zelf kunnen inplannen. Ook zul je zelf kunnen bepalen waar de lessen over gaan. Wacht dus niet langer en plan vandaag nog je eerste poëzie les via Superprof in en wie weet ben jij wel de volgende Shakespeare!
Duik in deze blog en ontdek de veelzijdige en levendige wereld van poëzie in Vlaanderen, van klassiek tot hedendaags.









