Biologie is een wetenschap die over veel verschillende onderwerpen zal gaan. Zo zul je niet alleen leren hoe dieren in de natuur samenleven en hoe de natuur zichzelf op orde houdt, maar je zult ook leren hoe deze levende dieren en andere organismen verder geëvolueerd zijn. In het secundair onderwijs zal elk jaar een nieuw hoofdstuk aan bod komen. Zo zul je alles leren over de natuur zelf waarna je ieder dieper in zult gaan over een bepaald onderwerp.
Organismen zijn ook een groot onderdeel van de biologie cursus. Om je hierop voor te bereiden gaan we vandaag dieper in op levende organismen. Zo bespreken we een aantal begrippen en zul je meer leren over de organismen!
Levende organismen een kort overzicht
Veel mensen denken dat enkel mensen en dieren tot de levende organismen behoren. Echter heb je veel meer verschillende soorten levende organismen die je in de natuur zult terugvinden. Denk bijvoorbeeld maar aan planten, bomen, microben en bacteriën. Echter zijn de meest besproken organismen de dieren en planten. Deze hebben uitgebreide classificatie systemen waarin ze volgens hun kenmerken gecategoriseerd zullen worden. Tijdens dit deel van de cursus biologie zullen je biologiedocenten je informeren over de verschillende koninkrijken die op onze planeet bestaan en hoe soorten daarin worden geclassificeerd.
Gewervelde dieren, dit zijn dieren met ruggengraat, omvatten amfibieën, vogels, benige vissen, zoogdieren en reptielen. Ongewervelden hebben daarentegen geen ruggengraat en omvatten anneliden, geleedpotigen, weekdieren en nematoden. Bloeiende planten vormen twee groepen: monocotyledons en eudicotyledons. De eerste omvat planten zoals grassen, orchideeën en palmen, terwijl de laatste bestaat uit boterbloemen, paardebloemen en eiken.
Sleutels worden gebruikt om de verschillende soorten te identificeren en te classificeren, waarbij vragen worden gesteld die slechts één of twee mogelijke antwoorden kunnen hebben. Deze dichotome toetsen worden meestal weergegeven in de vorm van een vertakkingsdiagram, vergelijkbaar met die je ziet in tijdschriftquizzen (d.w.z. "Ben je X of ben je Y?" -Stijl).
Naarmate je cursus biologie zich ontwikkelt, kun je beginnen te leren over de verscheidenheid aan levende organismen en de niveaus waarop ze zijn georganiseerd.
Om je te helpen de hieronder beschreven biologische onderdelen, processen en functies te volgen, hebben we een verklarende woordenlijst verstrekt, samengesteld door de experts van BBC Bitesize, die vervolgens is vertaald naar het Nederlands.
Een woordenlijst van het organisme hoofdstuk
Geleedpotigen: Geleedpotigen zijn een belangrijke groep ongewervelde dieren.
Binomiaal: twee delen hebben een naam. In het binomiale classificatiesysteem wordt elk organisme genoemd naar zijn geslacht en vervolgens naar zijn soort.
Cladistic: een classificatiemethode die organismen groepeert volgens kenmerken van een gemeenschappelijke (gedeelde) voorouder.
DNA: desoxyribonucleïnezuur. Het materiaal in de kern van cellen, met de genetische informatie van een levend wezen.
Geslacht: een rang in indeling onder familie en boven soort.
Kieuwen: het ademhalingsorgaan dat voorkomt in vissen en andere waterdieren. Kieuwen hebben een groot oppervlak en een goede bloedtoevoer voor efficiënte gasuitwisseling in water.
Ongewerveld: een dier zonder ruggengraat.
Parasiet: een organisme dat leeft in of op een ander organisme (de gastheer). De parasiet ontvangt voedingsstoffen van de gastheer, waardoor de gastheer schade kan oplopen.
Phylum: een taxonomische rangorde tussen koninkrijk en klasse (het meervoud is phyla). De geleedpotigen zijn bijvoorbeeld een phylum.
RNA: Ribonucleïnezuur, een soort genetisch materiaal.
Soort: een type organisme dat de basiseenheid van classificatie is. Individuen van verschillende soorten kunnen niet succesvol kruisen.
Classificatie van de verschillende soorten organismen
Classificatie verwijst naar de groepen soorten op onze planeet, die in groepen worden ingedeeld op basis van hun overeenkomsten.
Er zijn vijf koninkrijken: dieren, planten, schimmels, prokaryoten en protoctisten. Deze zijn verdeeld volgens hun celstructuren. Naast deze koninkrijken kunnen levende organismen vervolgens in groepen worden ingedeeld op basis van klasse, familie, geslacht, volgorde, fylum en soort.
Je bent misschien vreemde namen tegengekomen voor soorten die alternatieve, meer gebruikelijke namen hebben, vooral in de plantenwereld. Dit systeem wordt het binomiale systeem genoemd en kent Latijnse woorden in twee delen toe, die respectievelijk het geslacht en de soort beschrijven. Een madeliefje is bijvoorbeeld ook een Bellis (geslacht) Perennis (soort). Dit geldt ook voor andere organismen; mensen zijn bijvoorbeeld Homo (geslacht) Sapiens (soort).
De reden waarom deze namen zo belangrijk zijn in de wetenschap, is dat ze wetenschappers nauwkeurige informatie geven over de individuele soorten, waardoor ze ze vervolgens op de juiste manier kunnen classificeren. Dit is met name handig wanneer er verschillende soorten vergelijkbare soorten zijn (zoals de Europese en Amerikaanse roodborstjes die aanzienlijk verschillen in grootte).
Er zijn nog meer manieren om levende organismen te classificeren, en één wordt beschreven als Cladistics. Dit proces is gebaseerd op DNA en niet alleen op het uiterlijk van de soort.
Gewervelde dieren
Gewervelde dieren kunnen worden beschreven als dieren met ruggengraat zoals amfibieën, vogels, benige vissen, zoogdieren en reptielen. Ze zijn geclassificeerd op basis van hun fysieke kenmerken. In deze onderverdeling vind je ook nog verschillende andere categorieën, elk van deze categorieën heeft zijn eigen specifieke eigenschappen. Zo zijn zoogdieren, dieren waarvan de nakomelingen gezoogd worden, een andere voorwaarde van zoogdieren is dat de nakomeling in het lichaam van de ouder zal groeien totdat het geboren wordt. Echter is dit niet het geval bij het "vogelbekdier". Dit is toch een zoogdier, maar het legt eieren waar de nakomelingen uit geboren worden.
Er zijn nog een aantal uitzonderingen die je zou kunnen bekijken. Zo zijn er veel mensen die denken dat dolfijnen of baleinwalvissen, vissen zijn. Echter is dit niet het geval, deze twee onderwater dieren behoren tot de "Zoogdieren" klasse. Dit komt doordat ze hun jongen ook zullen zogen zoals andere zoogdieren dit zouden doen. Ook zullen de jongen in een baarmoeder groeien totdat ze geboren worden. Andere vissen zullen vis-eitjes leggen die daarna door de mannelijke vissen bevrucht kunnen worden.
Ongewervelden dieren
Ongewervelden of geleedpotigen zijn, zoals je zou verwachten, dieren zonder ruggengraat. De soorten die in deze categorie vallen zijn anneliden, geleedpotigen, weekdieren en nematoden. Net zoals bij de gewervelde dieren heb je bij de ongewervelde dieren ook verschillende categorieën. Deze zijn echter een stuk eenvoudiger te classificeren door middel van een identificatie sleutel.
Bloeiende Planten
Bloeiende planten worden in groepen ingedeeld op basis van hun bladeren, zaden en zaailingen. Er zijn verschillende groepen, maar de twee grootste bekende bij de mens zijn monocotyledons en eudicotyledons (soms aangeduid als dicotyledons).
De eerste bestaat uit planten met één embryonaal blad en bladeren met parallelle aderen. De delen van hun bloemen komen in drieën. Deze omvatten bijvoorbeeld grassen, orchideeën en palmen. De tweede groep bestaat uit planten met twee embryonale bladeren en bladeren met vertakte aderen. De delen van hun bloemen komen in vieren of vijven. Boterbloemen, paardebloemen en eiken maken slechts een deel uit van deze groep. Neem biologieles met Superprof.
Dit zijn enkele voorbeelden van hoe de verschillende organismen geïdentificeerd en gecategoriseerd kunnen worden. Echter zijn er volledige boeken waarin je de meest uitgebreide redenen kunt vinden waarom een bepaald organisme tot een bepaalde categorie behoord.
Sleutels en Identificatie
Om de verschillende soorten te identificeren, zoals die hierboven vermeld, moet men toetsen gebruiken om relevante vragen te stellen. Deze dichotome sleutels zijn vragen die slechts één of twee mogelijke antwoorden kunnen hebben, zoals "Heeft het dier veren?" (JA / NEE).
Deze vragen worden meestal gepresenteerd in een tabel met vragen of worden weergegeven als een vertakkend boomdiagram dat leidt tot een eindresultaat. Je kent deze stijl van vragen misschien als je tijdschriften leest en quizvragen over jezelf beantwoordt om je classificatie met betrekking tot de aard van de quiz te achterhalen.
Leer meer over organismen met een privéleraar van Superprof
Heb je meer interesse in organismen of biologie als een vak? Zijn de lessen op school niet voldoende of wil je gewoon in je vrije tijd meer te weten komen over dit onderwerp? Dan ben je bij Superprof aan het juiste adres. Hier kom je namelijk op een snelle en eenvoudige manier in contact met een leraar in jouw buurt die je hier les over kan komen geven.
Om in contact te komen met een privéleraar zul je enkel moeten aangeven in welke regio je de biologie les zou willen volgen. Zodra je dit gedaan hebt krijg je een groot overzicht van alle leerkrachten die er in jouw buurt beschikbaar zijn. Hierna kun je in het overzicht de verschillende beoordelingen van voorgaande studenten lezen om zo de beste leraar voor jou te kiezen.
Neem contact op met deze leraar en plan je eerste gratis les in. Tijdens deze les laat je aan je leraar weten wat je precies van de lessen verwacht en welke onderwerpen je wilt behandelen. De leraar zal hierna een gepersonaliseerd lesplan opstellen zodat jij alles over de biologie onderwerpen zult kunnen leren. Wacht dus niet langer en ga vandaag nog van start met het leren over organismen!
Vond je dit artikel leuk? Laat een beoordeling achter!
Laden...
