Misschien denk je aan "De Babylonische Huwelijksmarkt", geschilderd door Edwin Longsden Long in 1875, of denk je meer aan de opwinding van "Het Epos Van Gilamesj" een gedicht die zijn oorsprong in die regio vindt en dat vaak gezien wordt als 's werelds oudste literaire werk.
Als je vooral van films houdt, heb je misschien de filmserie The Scorpion King opgeroepen, met in de hoofdrol The Rock en Michael Clark Duncan.
Er zijn verschillende werken geïnspireerd door deze oude beschaving - waaronder schilderijen, opera's, strips en sciencefictionverhalen. Maar zelfs allemaal bij elkaar, halen ze het niet bij de omvang van deze oude samenleving.
Bron: Pixabay, Credit: mardin
Om het leven in Mesopotamië, de sociale structuren, innovaties en culturele vooruitgang van de beschaving echt te begrijpen, moeten we terugreizen naar een tijd waarover er nog maar weinig geschreven documenten zijn.
Door artefacten samen te voegen, weeft Superprof nu een structuur van het leven in het oude Mesopotamië.
Enkele interessante weetjes over Mesopotamië!
Om de introductie over Mesopotamië verder te kunnen zetten, moet je eerst weten wat de naam betekent. De naam komt van het Grieks: ‘mesos’ betekent ‘midden’ en ‘potamos’, wat zich vertaalt naar ‘rivier’, wat de betekenis heeft ‘land tussen de rivieren’. Nu je dit weet kunnen we ook de aardrijkskunde van het land aan je uitleggen.
De aardrijkskunde van Mesopotamië
Liggend in het riviersysteem van de Eufraat en de Tigris, was dit een rijk en vruchtbaar land dat aan de noordoostelijke kant werd beschermd door het Zagros gebergte. Een uitgestrekte woestijn sloot het noorden van de regio af; trekkend naar het zuiden wordt het land steeds natter, bezaaid met moerassen en slikken.
Op een eigentijdse kaart, reikte de regio die Mesopotamië wordt genoemd over het grootste deel van Irak, Koeweit, delen van Syrië en het zuidoosten van Turkije!
De belangrijkste nederzettingen - Babylon, Nineve, Kalah en Arbela, en zelfs Assur (totdat Assyrië zich losmaakte om zijn eigen rijk te vormen) nestelden zich allemaal op de oostelijke oever van de Tigris. Aan de kant van de Eufraat lagen Uruk en Ur.
Deze locatie bood hun veel water, terwijl de steden in het westen afhankelijk waren van de wispelturige Eufraat om een onstandvastige watervoorziening te leveren.
De regering van Mesopotamië
Mesopotamië werd geregeerd door koningen, keizers en heersers uit dezelfde families of dynastieën. Hiervan heeft koning Ur-Nammu een van de meest ongelofelijke erfenissen nagelaten: 's werelds oudste en volledige wettelijke code.
De machtsoverdrachten van Mesopotamië verliepen over het algemeen niet zo vreedzaam, zelfs binnen de dynastieën waren de mensen nogal wreed. Met Invasies en overnames, die geleid werden door machtige mannen of families, werd er over het algemeen de leiderschap gewonnen en overgenomen.
Een goed voorbeeld hiervan: de Sumeriërs, de oudste Mesopotamische beschaving, en een van de eersten ter wereld, samen met de oude Egyptenaren, werden ingehaald door de Akkadiërs. Ze mochten hun cultuur en manier van leven behouden; in feite verwisselden ze culturele elementen, vooral taal, tot het punt dat beide samenlevingen ooit tweetalig waren. Uiteindelijk werd de Sumerische taal volledig ondergeschikt gemaakt. Tegen 2000 vr. Chr. sprak iedereen in het hele rijk alleen Akkadisch.
Ben je benieuwd hoe nauw de Mesopotamische wereld lijkt op die van het Oude Egypte?
Mesopotamië in Economische Termen
In de uitlopers van het Zagros gebergte was het relatief eenvoudig om landbouw te bedrijven, maar verder naar het zuiden was landbouw alleen mogelijk met irrigatie van droog land en regelmatige ontwatering van nattere gebieden.
Nadat ze de controle over het water hadden gekregen, werden de oogsten overvloedig - Ze verwerkte zo veel dat de Akkadiërs het zich konden veroorloven om handel te drijven met hun buren. Omdat ze geen slaven in dienst hadden, moesten ze gereedschappen uitvinden om het het boerenwerk gemakkelijker te maken; Door het gebruik van houten ploegbladen konden ze uien, rapen en gerst planten. Het vermogen om voedsel te verbouwen stelde de mensen in staat zich te vestigen, steden te ontwikkelen en regeringen te vormen, en spoorde hen aan tot intellectuele ontdekkingen.
Dit gebied dat millennia later de Vruchtbare Halve Maan werd genoemd, staat bekend als de bakermat van de beschaving.
Ook Religie was een zeer belangrijk onderdeel van het leven in Mesopotamië. De tempels werden niet alleen gebruikt om de goden te eren, maar ze werden ook gebruikt als banken. De Sumeriërs was de eerste bevolking die een grootschalig kredietsysteem ontwikkelde. Het waren echter de Babyloniërs die het eerste commerciële bankssysteem ontwikkelden.
De geschiedenis van Assyrië en het babylonische rijk
Er was geen echter rivaliteit te vinden tussen de twee naties waarin het akkadische rijk opsplitste na de val van het rijk. Assyrië bezette het noorden, terwijl het Babylonische rijk het zuiden kreeg. In beide landen werd er echter wel nog dezelfde taal gesproken en de landen dreven nog actief handel met elkaar. Dit klinkt misschien alsof het een vredige periode in de menselijke geschiedenis was, maar dit was helaas niet het geval. Tussen machtsgrepen en ruzies over stukken land, kon men niet echt beweren dat deze vroege volken tevreden waren met het naast elkaar bestaan. Zo waren er vaak veldslagen tussen steden. Deze werden bemiddeld door een ambtenaar van een neutrale stad in de buurt.
Hierdoor ontstonden er ook verschillende strategisceh allianties. Later, toen de regio werd geregeerd door een opeenvolging van keuzers, werd er meestal tegen buitenlandse bedreigingen. Een goed voorbeeld hiervan is Sargon de Grote, de eerste keizer van de mensheid, die vaak veldtochten leidde naar aangrenzende landen om zijn voortdurende honger naar territorium te stillen. In Mesopotamië was oorlogvoering een onderdeel van het leven.
Hoe was het leven van de Aboriginals in Australië?
Bron: Unsplash, Credit: Yusuf
Religie in Mesopotamië
De vroegste kolonies prezen natuurkrachten - wind, regen en zon, omdat ze hielpen het leven in stand te houden. Pas later werden die krachten gepersonifieerd en kwam er een religieuze hiërarchie.
Al vroeg toonden de goden een machtsevenwicht tussen mannen en vrouwen.
An was bijvoorbeeld de naam die aan de oppergod werd gegeven, hun personificatie van de hemel. De godin Ki vertegenwoordigde de aarde. Het Sumerische woord voor ‘universum’ is an-ki en weerspiegelt hun twee hoogst gerangschikte goden. Hun rolverdeling van goden groeide al snel uit tot elk aspect van het Sumerische leven, van de god van het water tot de maangodin. Toen hun pantheon van goden werd opgericht om toezicht te houden op het dagelijkse leven, richtten de Mesopotamiërs hun gedachten op grotere filosofische vragen.
‘Wie ben ik?’ En ‘Wat is mijn doel?’ - de antwoorden werden opgevat als goddelijke invloed.
Naarmate de samenleving evolueerde, nam ook de relatie van de mensen met hun goden toe - het werd persoonlijker en naarmate meer gelovigen op hun eigen manier aanbaden. Op deze manier vertoonde de Mesopotamische religie steeds meer scheuren en verdelingen. Dat had tot gevolg dat de algehele band met hun pantheon van goden werd verzwakt.
Toen Cyrus de Grote Mesopotamische landen claimde als onderdeel van zijn Achaemenidische Rijk, verlieten de mensen min of meer hun religieuze overtuigingen ten gunste van de religie gebracht door hun veroveraar: het Syrische Christendom.
Mythen en Legendes in Mesopotamië
Net zoals bij andere culturen vormde de Mythen en legendes de basis van de Mesopotamische samenleving. Deze Mythen en Legendes gingen vaak over onderwerpen zoals goden, geloofssystemen en helden van hun periode. Om deze verhalen tot stand te brengen waren er schrift geleerden die verantwoordelijk waren voor het schrijven en het bewaren van deze documenten. Deze schrift geleerden hadden vaak banden met de heerser en de tempels zodat de teksten goed gecontroleerd konden worden.
Bron: Pexels, Credit: Mariusz Matuszewski
Tempels werden gebruikt voor verschillende dingen. Zo werd het gebruikt in functie van voedsel distributie, maar ook in functie van het aanbidden van goden. In deze tijd werd namelijk alle overwinningen en wetten die men moesten volgen door de goden voorzien en geleid werden! Hierdoor is veel van de Mesopotamische mythologie religieus van aard; als de mythe een overwinning zou vertellen, zou ook die zeker de zegeningen van de goden hebben genoten.
In het rijk van de Inca's waren er ook veel verschillende goden die in de mythologie voor kwamen.
Voortekenen speelden een belangrijke rol in de mythologie; men dacht dat de wil van een god kon worden voorspeld als men de aanwijzingen die hij/zij af en toe gaf maar kon interpreteren.
Als zodanig werd een verhandeling opgesteld over tekenen van de goden: wat het betekende als een wezen misvormd werd geboren, of wat voor lot een volk stond te wachten wiens stad op een heuvel ligt. Onsterfelijkheid was een veel voorkomend thema in de Mesopotamische mythologie:
- Etana, een koning zonder erfgenamen, bevrijdde een adelaar en vloog op zijn rug naar de hemel. Dit was bedoeld als een waarschuwend verhaal, een waarschuwing tegen dynastieën.
- Adapa, die de goden had gekweld en bij hen werd geroepen, zorgde ervoor niets te consumeren wat de goden hem aanboden, waardoor onsterfelijkheid werd voorkomen.
Uit deze twee voorbeelden lijkt het erop dat onsterfelijkheid ongewenst was. Anderzijds:
- Atrahasis was door de goden gewaarschuwd dat er een grote overstroming op handen was. Hij volgde hun advies op en bouwde een boot, waarin hij de grote kracht van het water kon weerstaan.
- Ishtar was de godin van vruchtbaarheid en oorlog. Haar afdaling in de onderwereld en de daaropvolgende herrijzenis rechtvaardigde de seizoensverandering van winter naar zomer.
Mesopotamische mythologie staat vol met verhalen die zijn 'geleend' en opgenomen in de geloofssystemen van andere samenlevingen. In feite resoneren ze vandaag de dag nog steeds, nadat ze zijn herzien om aan te sluiten bij nieuwe religieuze overtuigingen. De overtuigingen die de oude grieken als waarheid beschouwden, veranderde doorheen de tijdlijn van de grieken!
Mesopotamische Cultuur
Vrouwen bekleedden posities als hogepriesteressen in Sumerië. Ze konden eigendommen bezitten, profiteren van onderwijs en een beroep uitoefenen.
Later, toen oorlog voeren een manier van leven werd, verloren vrouwen veel van hun sociale macht: hun werd het recht op onderwijs of een beroep ontzegd. Al snel werd de maatschappelijke rol van vrouwen teruggebracht tot de zorg voor huis en kinderen. Vervolgens beïnvloedde de patriarchale sociale structuur van Mesopotamië elk aspect van het leven.
Vanaf het begin bij de vorming van de mesopotamische beschaving hadden mannen en vrouwen gelijke sociale macht, dit werd doorheen de geschiedenis dramatisch aangepast waardoor vrouwen voor een lange tijd minder rechten kregen.
Wat voor leven hadden ze? Wat voor leven hadden de Maya's?
Een Leven Vol Vrije Tijd?
Assyrische koningen genoten vooral van jagen en de rijken speelden een vroege vorm van polo - mannen reden op de schouders van andere mannen, niet op paarden. Boksen was ook een populaire sport; scènes van boksers en worstelaars versierden vaak kunstwerken.
Bordspellen waren toen behoorlijk populair. In feite is wat we kennen als backgammon afkomstig uit Mesopotamië. Vreemd genoeg verbiedt de Islam het spel uitdrukkelijk, ook al is het uitgevonden door hun voorouders!
Voor de bijzonder energieke was er een spel vergelijkbaar met rugby, gespeeld met een houten bal. Naast dit tijdverdrijf waren zang en muziek belangrijke culturele kenmerken. Mensen zongen thuis of op de markt; vaak werden liedjes speciaal gecomponeerd om koninklijke families te vermaken. Er werden ook tal van drinkliederen gezongen; de Mesopotamiërs brouwden immers regelmatig bier en maakten wijn.
Behalve frivoliteit speelden liederen een veel belangrijkere rol in de Mesopotamische cultuur.
Er waren weergaven van specifieke gebeurtenissen, zoals veldslagen of kroningen, en ze werden doorgegeven van generatie op generatie en vormden in feite mondelinge geschiedenissen.
Muziekinstrumenten zoals de luit, drums en andere percussie-instrumenten moeten voor levendig amusement hebben gezorgd, vooral omdat de Mesopotamiërs een vroege vorm van muzieknotatie hadden ontwikkeld. Naast het vermaken van koninklijke families, werden deze vroege musici opgeroepen om te spelen bij religieuze ceremonies, begrafenissen en festivals.
Mesopotamische Festivals
Zoals te verwachten was, draaiden veel van de riten van dit volk om natuurlijke verschijnselen:
- Maancycli: men dacht dat wassende manen de landbouw in overvloed zouden aanmoedigen; afnemende manen waren tijden van conservering, reflectie over filosofische zaken en een tijd om voorouders te vereren;
- Seizoenen: zaaien en oogsten; het vieren van een overvloedige oogst of, omgekeerd als de oogst schaars was geweest, om de goden te smeken in te grijpen voorafgaand aan het volgende groeiseizoen;
- De eerste volle maan na de lente-equinox: de Akitu of ‘hoofd van het jaar’ genoemd in het Akkadisch;
- Equinoxen: de dagen van gelijke hoeveelheden licht en donker moeten in acht worden genomen!
- Zonnewendes: de langste dagen en nachten verdienden speciale aandacht.
Natuurlijk zouden de regerende monarchie en lokale helden regelmatig worden geëerd, met odes en heldendichten die ter ere van hen werden gecomponeerd; het eerdergenoemde Gilgamesj-epos is daar een mooi voorbeeld van.
Het feit dat deze verhalen zijn geschreven en nog steeds bestaan, suggereert dat ze afkomstig zijn uit een zeer intelligente, georganiseerde samenleving.
Het ontdekken van bewijs van het vermogen van die mensen om natuurlijke verschijnselen zoals zonnewendes en equinoxen waar te nemen, leidt ertoe dat archeologen concluderen dat degenen die in Mesopotamië woonden inderdaad erg slim waren.
Hebben hun hemelse waarnemingen enige gelijkenis met die van de Azteken?
Bron: Pixabay, Credit: Mariusz Matuszewski
Technologische Vooruitgang
We hebben je al af en toe laten weten hoe technologisch geavanceerd de Mesopotamiërs waren: droge gronden irrigeren en moerassen droogleggen, ploegen bouwen en steeds geavanceerdere wapens om hun oorlogen te voeren ...
Op dit moment wordt er in academische zalen furieus over gedebatteerd of de schroefpomp daadwerkelijk door Archimedes is uitgevonden, zoals lang is gedacht. Velen geloven nu dat een dergelijk apparaat werd gebruikt om de Hangende tuinen van Babylonië water te geven, wat suggereert dat de pomp ongeveer 350 jaar voordat hij naar Egypte reisde werd uitgevonden, waardoor het apparaat een Babylonische creatie werd. Bovendien verleent een kleitablet met een beschrijving van hoe een waterkraan in brons moet worden gegoten, in spijkerschrift geschreven door een Assyrische koning, zeker geloof aan de nieuwe denkrichting!
Het Sumerische spijkerschrift is een van de vroegste schrijfsystemen, bestaande uit wigvormige tekens in klei ... nog een prestatie van Mesopotamië.
Omdat de Mesopotamische beschaving zo lang standhield, volgens sommigen meer dan zeven millennia, speelden ze een belangrijke rol bij het vormgeven van tijden zoals:
- de bronstijd
- de ijzertijd
- de oudheid
Dit betekent dat ze een zeer cruciale rol speelde voor veel van de innovaties die in deze tijd uitgevonden werden. En, voor het geval je het je afvroeg, ze hebben het wiel uitgevonden! Al hun innovatie betekent dat ze een substantiële erfenis hebben nagelaten.
De Erfenis van Mesopotamië
Misschien gebruik je zonder het te weten elke dag Mesopotamische wiskunde. Hun numerieke systeem, gebaseerd op een waarde van 60, gaf ons de seconden, minuten en uren van onze dagen. Op dezelfde wijze het aantal graden in een cirkel. We kregen ook onze 7-daagse week van hen. Hoewel in het vroege Mesopotamië zowel Sumerische als Semitische talen werden gesproken, werd het spijkerschrift alleen voor de Sumerische taal uitgevonden. Dit gaf de wereld een van de vroegste, complete schrijfsystemen.
Dankzij dit schrijven begrijpen en genieten we vandaag van de cultuur en legendes van een lang begraven volk. Babylonische astronomen waren bedreven in wiskunde, een kennis die hen in staat stelde de sterren met verbluffende nauwkeurigheid in kaart te brengen. Hun vermogen om verduisteringen en andere hemelse gebeurtenissen te ‘voorspellen’, hielp priesters bij het plannen van religieuze vieringen. Ook op vlak van geneeskunde kunnen we dit merken. De Babyloniërs waren namelijk de pioniers van het concepten zoals:
- Lichamelijk onderzoek
- Medische diagnoses
- Het voorschrijven van medicijnen die volgens recepten gemaakt moesten worden.
Logica en rationaliteit speelden een grote rol in de geneeskunde en in andere aspecten van het leven, waaronder de landbouw. Hun kennis en vaardigheid in het planten en oogsten van gewassen, het leiden van water waar het nodig was en het ontwikkelen van de vaardigheden die nodig zijn om het leven van de burger te bevorderen - glas maken, textiel weven en wateropslag, maakten het voor de mensheid mogelijk om natiestaten, politieke systemen te vormen, wetten en religies. Dankzij hun vaardigheid in metaalbewerking werden er dodelijkere wapens ontworpen, die ervoor zorgden dat oorlogvoering een deel van de menselijke erfenis zou blijven.
Hoe verhouden de Mesopotamische prestaties zich tot die van andere oude werelden?
Vond je dit artikel leuk? Laat een beoordeling achter!
Laden...
Net dit blog gelezen; interessante informatie. Ik wil een roman schrijven over herenhuisbezitter / familie in Medan en ben daarvoor op zoek naar info over Noord Mesopotamië , het gebied in Turkije, en ik ben met name geïnteresseerd in de geschiedenis van de stad Medan, haar herenhuizen en bewoners. Weet u daar meer over of kunt u mij op een spoor zetten van iemand die daar meer over weet?
Dank je wel voor je interesse in ons blog. Het is fantastisch om te horen dat je een roman gaat schrijven over herenhuisbezitters in Medan en dat je op zoek bent naar informatie over Noord Mesopotamië.
Voor specifieke details over de geschiedenis van de stad Medan, haar herenhuizen en bewoners, hebben we spijtig genoeg geen verdere informatie daaromtrent. Ik raad je aan om contact op te nemen met historici en of gebruik maken van het net. Zij kunnen mogelijk waardevolle bronnen en inzichten delen die je verder kunnen helpen bij je schrijfproces.
Veel succes met je romanproject, en als je verdere vragen hebt, staan we altijd klaar om te assisteren.